สารบัญ
เรื่องที่ควรรู้เกี่ยวกับ นิวเคลียส
อีกหนึ่งเรื่องในเชิงวิทยาศาสตร์ที่มีความน่าสนใจ และเด็ก ๆ หลายคนอาจพอคุ้นเคยหรือได้ยินชื่อกันมาบ้างนั่นคือ “นิวเคลียส” อย่างไรก็ตามอาจยังมีข้อสงสัยว่านิวเคลียส คืออะไร แล้วมีหน้าที่สำคัญในเรื่องไหนบ้าง ลองมาศึกษาข้อมูลเบื้องต้นเพื่อนำไปปรับใช้ด้านการเรียนต่อยอดในอนาคต พร้อมเป็นความรู้ติดตัวเพื่อประโยชน์ด้านอื่น ๆ ได้เลยครับ
นิวเคลียส คืออะไร?
นิวเคลียส (Nucleus) คือ ออแกเนลล์ (หน่วยย่อยพิเศษเพื่อการเปลี่ยนไปทำหน้าที่แบบเฉพาะของตนเอง) ที่มีเนื้อเยื่อหุ้มอยู่สามารถพบได้ในเซลล์ยูแคริโอด (สิ่งมีชีวิตที่มีนิวเคลียสและโครงสร้างอื่น ๆ) ด้านในจะมีสารพันธุกรรมที่ถูกจัดเรียงให้เป็น DNA สายยาวอยู่ร่วมกับโปรตีนหลายประเภท เช่น ฮิสโตน ซึ่งพบอยู่ในนิวเคลียส เรียกว่า “โครมาติน” เมื่อโครมาตินจับตัวกันเป็นก้อนกลมขนาดใหญ่จะเรียกว่า นิวคลีโอ หากรวมกันหลายตัวก็เรียก นิวคลีโอลี ซึ่งนิวเคลียสจะต้องถูกโอบล้อมด้วยเยื่อหุ้มนิวเคลียสซึ่งเป็นชั้นบาง ๆ เสมอ
โครงสร้างของนิวเคลียส เป็นอย่างไร
สำหรับโครงสร้างของนิวเคลียสมักมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 5 ไมโครเมตร ถูกหุ้มด้วยเยื่อหุ้มนิวเคลียส (มีลักษณะเป็นเยื่อหุ้ม 2 ชั้น) ส่วนประกอบของนิวเคลียสจึงแยกออกจากไซโทพลาซึม ซึ่งเยื่อหุ้มนิวเคลียสจะมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 100 นาโนเมตร เพื่อให้โปรตีนและหน่วยย่อยของไรโบโซมสามารถผ่านเข้า-ออกได้
ทั้งนี้ด้านในนิวเคลียสก็มีเส้นใยโครมาตินซึ่งจะประกอบด้วย DNA กับโปรตีน เมื่อเซลล์เริ่มการแบ่งตัวโครมาตินจะหดสั้นเป็นแท่งหนาเรียกว่า “โครโมโซม” มองเห็นได้ผ่านการใช้กล้องจุลทรรศน์ ลักษณะของนิวเคลียสหากยังไม่แบ่งตัวจะเรียก นิวคลีโอลัส มีลักษณะกลมสีเข้มซึ่งเป็นบริเวณที่สร้างไรโบโซมด้วยการประกอบ rRNA ร่วมกับโปรตีน
อย่างไรก็ตามขนาดและรูปร่างของนิวเคลียสจะมีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นได้จากไวรัสหรือการแผ่รังสี ซึ่ง 2 ปัจจัยดังกล่าวมักส่งผลให้ขนาดของนิวเคลียสใหญ่ขึ้นกว่าปกติซึ่งสร้างผลกระทบให้กับเซลล์จากไวรัส ตามคำอธิบายของนักพยาธิวิทยาที่ใช้เรียกการเปลี่ยนแปลงของนิวเคลียสผิดปกติในเซลล์ที่มีการติดเชื้อไวรัส
หน้าที่สำคัญของนิวเคลียส
อย่างที่อธิบายไปว่านิวเคลียสคือจุดที่ภายในมี DNA อาศัยอยู่จึงมีหน้าที่ในการสังเคราะห์โปรตีนจากนั้นจึงส่งต่อไปยังไซโทพลาสซึมบริเวณรูเยื่อหุ้มนิวเคลียสเพื่อใช้เป็นตัวกำหนดด้านคุณลักษณะของเซลล์นั้น ๆ ในลำดับถัดไป
ความเข้าใจเบื้องต้นเกี่ยวกับนิวเคลียสเชื่อว่าเด็ก ๆ จะได้รับประโยชน์มากขึ้นกว่าเดิม ส่วนใครที่สนใจอยากศึกษารายวิชาเคมีเพิ่มเติม โดยเฉพาะคนมีเป้าหมายสอบค่าย สอวน. คอร์สจากครูปีโป้พร้อมเป็นทางเลือกดี ๆ เพื่อการทำตามเป้าหมายให้สำเร็จดังใจคาดหวัง เรียนสนุก สอนเข้าใจง่าย ได้ความรู้กลับไปอีกเพียบ
