สารบัญ
สูตรเคมี คืออะไร พร้อมตัวอย่างธาตุและสารประกอบที่พบเห็นบ่อย
เป็นเรื่องปกติของการเรียนรายวิชาเคมีที่ทุกคนต้องพบเจอกับเรื่องสูตรเคมีของธาตุและสารประกอบ แต่สำหรับเด็ก ๆ คนไหนที่พึ่งเริ่มสนใจ หรือวางแผนอยากเรียนรายวิชานี้เพื่อต่อยอดความรู้และเข้าเรียนกับสายวิทยาศาสตร์ที่ตนเองคาดหวังเอาไว้ ลองมาศึกษาข้อมูลกันอย่างละเอียดกับครูปีโป้กันได้เลย รับรองว่าเรื่องนี้ไม่ได้ยากอย่างที่คิด แถมยังน่าสนใจอีกต่างหาก
สูตรเคมี คืออะไร
สูตรเคมี (Chemical Formula) คือ สิ่งที่ถูกกำหนดขึ้นแบบรวบรัดสำหรับการแสดงรายละเอียดของอะตอมที่อยู่ในสารประกอบต่าง ๆ บ่งบอกถึงเอกลักษณ์ของธาตุเคมีด้วยการใช้สัญลักษณ์ธาตุและจำนวนอะตอมของธาตุดังกล่าวที่รวมอยู่ใน 1 โมเลกุลของสารประกอบ กรณีจำนวนของอะตอมมีมากกว่า 1 จะถูกระบุเป็นตัวห้อยท้าย (Subscript) ด้านล่างของบรรทัดปกติในตำแหน่งด้านหลังของสัญลักษณ์ธาตุ ขณะที่สารประกอบใดไม่เป็นโมเลกุลตัวห้อยจะระบุเป็นอัตราส่วนของธาตุตามสูตรเอมพิริคอล (Empirical Formula)
ทั้งนี้สูตรเคมีที่ถูกใช้กับสารประกอบในกลุ่มซีรี่ส์จะแตกต่างกันตรงค่าคงที่ค่าหนึ่ง ซึ่งเรียกกันง่าย ๆ ว่า “สูตรทั่วไป” ส่วนกลุ่มซีรี่ส์จะถูกเรียกโฮโมโลกัส ซีรี่ส์ (Homologous Series) ขณะที่สมาชิกในกลุ่มก็ถูกเรียก โฮโมลอกส์ (Homologs) และต้องมี 2 โมเลกุล
ดังนั้นหากให้สรุปความหมายแบบเข้าใจง่ายขึ้น สูตรเคมี คือ กลุ่มสัญลักษณ์ที่ถูกเขียนแบบสั้น ๆ เพื่อใช้บอกค่ากำหนดแทนธาตุและสารประกอบ รายละเอียดจะประกอบไปด้วยสัญลักษณ์ของธาตุที่ต้องการระบุและอัตราส่วนของจำนวนอะตอมในธาตุซึ่งเป็นสารประกอบ เช่น น้ำ จะมีธาตุไฮโดรเจนและออกซิเจนด้วยอัตราส่วน 2:1 สูตรเคมีที่ระบุจึงเป็น H2O
ตัวอย่างสูตรเคมีที่พบเห็นได้บ่อย
เชื่อว่าเด็ก ๆ ทุกคนคงเคยพบเห็นสัญลักษณ์ของสูตรเคมีกันอยู่พอสมควร จึงอยากลองนำตัวอย่างสูตรที่มักพบเจอกันบ่อยมาให้ได้ลองทำความรู้จัก มีตัวไหนคุ้นเคยกันบ้าง
- ไฮโดรเจน ประกอบด้วยอะตอมของธาตุไฮโดรเจน 2 อะตอม ใช้สูตร H2
- โอโซน ประกอบด้วยอะตอมของธาตุออกซิเจน 3 อะตอม ใช้สูตร O3
- ออกซิเจน ประกอบด้วยอะตอมของธาตุออกซิเจน 2 อะตอม ใช้สูตร O2
- ไอโอดีน ประกอบด้วยอะตอมของธาตุไอโอดีน 2 อะตอม ใช้สูตร I2
- มีเทน ประกอบด้วยอะตอมของธาตุคาร์บอนเกาะอยู่กับไฮโดรเจนอัตราส่วน 1:4 ใช้สูตร CH4
- คาร์บอนไดออกไซด์ ประกอบด้วยอะตอมของธาตุคาร์บอนเกาะอยู่กับออกซิเจนอัตราส่วน 1:2 ใช้สูตร CO2
- กลูโคส ประกอบด้วยอะตอมของธาตุคาร์บอน ไฮโดรเจน และออกซิเจนอัตราส่วน 6:12:6 ใช้สูตร C6H12O6
- โซเดียมคลอไรด์ ประกอบด้วยอะตอมของธาตุโซเดียม และคลอรีน อัตราส่วน 1:1 ใช้สูตร NaCl
นี่คือเรื่องของสูตรเคมีและตัวอย่างธาตุกับสารประกอบที่น่าสนใจ ส่วนเด็ก ๆ คนไหนที่วางแผนอยากสอบเข้าค่าย สอวน. คอร์สเคมี สอวน. กับครูปีโป้ ยินดีเป็นผู้ช่วยให้ทุกคนทำได้ตามเป้าหมาย เรียนสนุก เข้าใจง่าย เนื้อหาถูกย่อยแบบไม่ซับซ้อน โอกาสเปิดกว้างทุกคนแน่นอน
