สารบัญ
ตัวอย่างการทดสอบอาหารและประเภทสารอาหารที่ใช้เพื่อการทดสอบ
อาหารคือสิ่งที่ร่างกายทุกคนต้องได้รับอย่างเหมาะสมเพื่อการเติบโตอย่างสมวัย ช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ ไปจนถึงการสร้างพลังงาน ลดอาการเจ็บป่วยต่าง ๆ ซึ่งการทดสอบอาหารเป็นส่วนหนึ่งของการเรียนวิชาเคมีเพื่อประเมินสารอาหารแต่ละประเภทแยกออกเป็นหมวดหมู่ มีความสำคัญในการวิเคราะห์เพื่อใช้เป็นแนวทางศึกษาสำหรับบริโภค สิ่งที่มนุษย์ควรได้รับ ไปจนถึงใช้เพื่ออุตสาหกรรมอาหาร การรู้จักกับประเภทสารอาหารที่ใช้ทดสอบจึงมีส่วนช่วยสร้างความเข้าใจได้อย่างถูกต้อง
จำแนกประเภทสารอาหารที่ใช้สำหรับการทดสอบอาหาร
หากแยกประเภทของสารอาหารที่ถูกใช้เพื่อการทดสอบอาหารจะแบ่งออกได้เป็น 2 กลุ่มใหญ่ ๆ ประกอบไปด้วย
- กลุ่มสารอาหารที่ให้พลังงาน ได้แก่ ไขมัน คาร์โบไฮเดรต โปรตีน
- กลุ่มสารอาหารที่ไม่ให้พลังงาน ได้แก่ น้ำ แร่ธาตุ วิตามิน
ตัวอย่างสารอาหารที่ใช้ทดสอบอาหารและวิธีทดสอบ
1. สารอาหารกลุ่มคาร์โบไฮเดรต
สารอินทรีย์ที่มีธาตุประกอบ ได้แก่ C, H, O สามารถแยกประเภทการทดสอบอาหารได้เป็น 2 จำพวก ดังนี้
1.1 การทดสอบแป้ง หรือกลุ่มที่ไม่ใช่น้ำตาล
วิธีทดสอบให้นำสารละลายไอโอดีนที่มีสีเหลืองหยดลงไปในสารที่ต้องการทดสอบ 1 หยด หากสีของไอโอดีนเปลี่ยนจากสีเหลืองเป็นสีน้ำเงินเข้มหรือสีน้ำเงินปนม่วง บ่งบอกว่ามีแป้งเป็นส่วนประกอบ
1.2 การทดสอบน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยว (ละลายน้ำ)
วิธีทดสอบให้นำสารละลายเบเนดิกต์ที่มีสีฟ้าหยดลงไปในสารที่ต้องการทดสอบ 5 หยด จากนั้นนำบิกเกอร์ที่ใส่สารละลายไปต้มหรืออุ่นจนร้อนประมาณ 2 นาที หากสีของสารละลายเปลี่ยนเป็นสีส้มหรือสีแดงอิฐแสดงว่ามีน้ำตาลผสมอยู่ ทั้งนี้ยังสามารถแบ่งระดับปริมาณน้ำตาลและความหวานจากสีได้ ดังนี้
- สีแดงอมส้ม หรือสีแดงอิฐ แสดงว่า มีน้ำตาลมาก หวานมาก
- สีเหลือง แสดงว่ามีน้ำตาลปานกลาง หวานปานกลาง
- สีเขียวอมฟ้า แสดงว่ามีน้ำตาลน้อย หวานน้อย
2. สารอาหารกลุ่มโปรตีน
สารละลายที่ใช้ทดสอบจะเป็นสารละลายไบยูเร็ต (C2H5N3O2) ได้แก่ สารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต (CuSO4) ในโซเดียมไฮดรอกไซด์ (NaOH) ที่มีสีฟ้า
วิธีทดสอบให้หยดสารละลายคอปเปอร์ซัลเฟตลงในสารที่ต้องการทดสอบ 5 หยด ตามด้วยหยดสารโซเดียมไฮดรอกไซด์ 10 หยด หากสีของสารละลายเปลี่ยนจากสีฟ้าเป็นสีน้ำเงิน หรือน้ำเงินอมม่วง บ่งบอกว่ามีโปรตีนเป็นส่วนประกอบ
3. สารอาหารกลุ่มไขมัน
วิธีทดสอบจะใช้กระดาษขาวขนาด 2 ตร.ซม. แล้วหยดน้ำมันพืชลงไป จากนั้นถูเบา ๆ ไปมาด้วยมือ ตามด้วยการยกกระดาษขึ้นส่องกับแสง หากกระดาษโปร่งแสงบ่งบอกว่ามีไขมันเป็นส่วนประกอบ
นี่คือตัวอย่างการทดสอบอาหารกับประเภทสารอาหารที่ถูกนำมาใช้งาน ทั้งนี้หากเด็ก ๆ คนไหนสนใจคอร์สเรียนวิชาเคมี หรือมีเป้าหมายในการสอบเข้าค่าย สอวน. คอร์สเคมีจากครูปีโป้ยินดีเป็นผู้ช่วยให้ทุกคนทำได้ตามจุดประสงค์ของตนเอง สอนสนุก เนื้อหาเข้าใจง่าย เรียนแล้วได้ความรู้มากกว่าเดิม