สารบัญ
ประเภทของการแยกสารเพื่อค้นหาความบริสุทธิ์และความต่างของสาร
การแยกสารเป็นอีกรูปแบบของวิธีแยกความบริสุทธิ์ของสารแต่ละชนิดออกจากกัน ซึ่งปกติแล้วสารต่าง ๆ จะแบ่งออกได้ทั้งสารเนื้อเดียว เช่น ทองคำ แอลกอฮอล์ มีเนื้อสารเหมือนกันทั้งหมด และสารเนื้อผสมที่มีเนื้อสารแตกต่างกันจึงมีคุณสมบัติแตกต่างกันด้วย โดยประเภทของการแยกสารเพื่อค้นหาความบริสุทธิ์และความต่างดังกล่าว มักทำได้ดังต่อไปนี้
ประเภทของการแยกสารที่ได้รับความนิยม
1. การกรอง
เป็นวิธีที่ได้รับความนิยมมากในเชิงเคมีหรือในห้องทดสอบเพื่อต้องการแยกของแข็งออกจากของเหลว หรือแยกสารแขวนลอยออกจากน้ำ เช่น น้ำแป้ง น้ำอบไทย น้ำคลอง น้ำโคลน แยกเกลือจากสารละลาย อาจเลือกใช้เป็นผ้าขาวบาง ผ้าชนิดอื่น เซลโลโฟนหรือกระดาษแก้ว โดยสารที่ลอดผ่านรูได้จะอยู่ด้านล่างแยกกับสารที่ติดบนตัวกรองด้านบน
2. การระเหยแห้ง
การแยกสารประเภทนี้นิยมใช้แยกสารของแข็งที่ละลายอยู่ในของเหลว เกิดเป็นสารผสมลักษณะใส เรียกว่า “สารละลาย” เช่น น้ำเกลือ น้ำทะเล น้ำเชื่อม นิยมใช้สำหรับการทำนาเกลือ
3. การระเหิด
ใช้หลักการเปลี่ยนสถานะจากของแข็งสู่ไอแบบไม่ผ่านของเหลว ทั้งนี้สารประกอบดังกล่าวต้องมีระดับความดันไอสูง และสิ่งเจือปนอื่นมีความดันไอต่ำ โดยมีปัจจัยต่าง ๆ เข้ามาเกี่ยวข้อง ได้แก่ อุณหภูมิ ชนิดของแข็ง ความดันบรรยากาศ พื้นที่ผิวของแข็ง และอากาศที่อยู่เหนือของแข็ง
4. การสกัดด้วยตัวทำละลาย
ใช้เพื่อการแยกสารออกจากสารผสมเนื้อเดียวในลักษณะสารละลายผ่านการเลือกตัวทำละลายที่เหมาะสม เช่น สามารถละลายสารได้ดี ไม่ทำปฏิกิริยากับสาร แยกสารออกจากกันได้อย่างง่ายดาย เป็นต้น ส่วนมากมักนิยมใช้แยกเพื่อสกัดน้ำมันพืช
5. การกลั่น
วิธีแยกสารด้วยหลักการเปลี่ยนของเหลวให้กลายเป็นไอ จากนั้นจึงควบแน่นของเหลวอีกรอบ สามารถแยกประเภทการกลั่นได้หลายรูปแบบ เช่น การกลั่นธรรมดา การกลั่นลำดับส่วน และการกลั่นด้วยไอน้ำ
6. การใช้กรวย
การแยกสารประเภทนี้นิยมใช้เพื่อแยกของเหลวที่ไม่รวมเป็นเนื้อเดียวกัน หรืออยู่คนละชั้นออกจากกัน เช่น น้ำกับน้ำมัน
7. การร่อน
เป็นการแยกของแข็งออกจากกันโดยมีเงื่อนไขว่าองค์ประกอบของสารต้องแตกต่างกัน เช่น การแยกทรายละเอียดจากทรายหยาบ การร่อนทอง เป็นต้น
8. โครมาโตกราฟี
วิธีนี้จะใช้ความต่างสำหรับการละลายและการดูดซับ เพราะสารแต่ละประเภทมีคุณสมบัติด้านการละลายและการดูดซับแตกต่างกันออกไป สารละลายได้ดีจะดูดซับน้อยแต่เคลื่อนที่เร็ว แต่สารละลายน้อยจะดูดซับดีแต่เคลื่อนที่ช้า
นี่คือประเภทของการแยกสารกับตัวอย่างที่มักนิยมนำมาใช้งาน ซึ่งจริง ๆ แล้วยังมีอีกหลายวิธีที่น่าสนใจใครเรียนวิทยาศาสตร์โดยเฉพาะสายเคมีต้องศึกษาไว้เลย ส่วนเด็ก ๆ คนไหนวางแผนสอบเข้าค่าย สอวน. คอร์สเคมีครูปีโป้ก็พร้อมเป็นผู้ช่วยให้การสอบของทุกคนเป็นเรื่องง่ายขึ้น เนื้อหาสอนสนุก เข้าใจง่าย ทำคะแนนได้ดีกว่าที่คิดแน่นอน
