สารบัญ
การจัดเรียงอิเล็กตรอน คืออะไร?
การจัดเรียงอิเล็กตรอนเป็นหัวข้อพื้นฐานในวิชาเคมี ม.4 ที่สำคัญมากในการสอบ สอวน. ในการเข้าใจโครงสร้างอะตอมและการทำปฏิกิริยาทางเคมี ดังนั้นเราจะมาดูรายละเอียดเกี่ยวกับการจัดเรียงอิเล็กตรอนกัน
หลักการการจัดเรียงอิเล็กตรอน
- ระดับพลังงานหลัก (Principal Energy Levels) ระดับพลังงานหลักถูกกำหนดด้วยหมายเลขควอนตัมหลัก nnn ซึ่งมีค่าตั้งแต่ 1 ขึ้นไป (n=1, 2, 3, …)
- ระดับพลังงานย่อย (Sublevels) แต่ละระดับพลังงานหลักจะประกอบด้วยระดับพลังงานย่อย (s, p, d, f) โดยแต่ละระดับย่อยสามารถรองรับอิเล็กตรอนได้ตามนี้:
- s: 2 อิเล็กตรอน
- p: 6 อิเล็กตรอน
- d: 10 อิเล็กตรอน
- f: 14 อิเล็กตรอน
- กฎของ Aufbau (Aufbau Principle) อิเล็กตรอนจะเติมเข้าไปในระดับพลังงานย่อยที่มีพลังงานต่ำที่สุดก่อน เช่น 1s -> 2s -> 2p -> 3s -> 3p -> 4s -> 3d -> 4p -> 5s -> 4d -> 5p -> 6s -> 4f -> 5d -> 6p -> 7s -> 5f -> 6d -> 7p
- กฎของ Pauli (Pauli Exclusion Principle) อิเล็กตรอนสองตัวในอะตอมเดียวกันจะไม่สามารถมีชุดค่าควอนตัมที่เหมือนกันได้
- กฎของ Hund (Hund’s Rule) อิเล็กตรอนจะกระจายตัวเข้าไปในออร์บิทัลว่างๆ ในระดับย่อยเดียวกันก่อนที่จะเติมอิเล็กตรอนตัวที่สองเข้าไปในออร์บิทัลเดียวกัน
การเขียนการจัดเรียงอิเล็กตรอน
การเขียนการจัดเรียงอิเล็กตรอนมักใช้รูปแบบ nlxnl^xnlx โดย:
- nnn คือหมายเลขควอนตัมหลัก
- lll คือชนิดของออร์บิทัล (s, p, d, f)
- xxx คือจำนวนอิเล็กตรอนในออร์บิทัลนั้น
ตัวอย่างการจัดเรียงอิเล็กตรอน:
- ไฮโดรเจน (H): 1s¹
- คาร์บอน (C): 1s² 2s² 2p²
- นีออน (Ne): 1s² 2s² 2p⁶
เทคนิคในการจำ
- ใช้ตารางพลังงานช่วยในการจัดเรียงอิเล็กตรอน
- ใช้แผนผังระดับพลังงาน (Energy Level Diagram) เพื่อช่วยในการเข้าใจและจดจำลำดับการเติมอิเล็กตรอน
- ฝึกทำแบบฝึกหัดการจัดเรียงอิเล็กตรอนบ่อยๆ เพื่อเพิ่มความแม่นยำและความมั่นใจในการจัดเรียงอิเล็กตรอน
การเข้าใจและสามารถจัดเรียงอิเล็กตรอนได้ถูกต้องจะช่วยให้สามารถวิเคราะห์และเข้าใจปฏิกิริยาเคมีได้ดีขึ้น เป็นพื้นฐานสำคัญในการศึกษาวิชาเคมีขั้นสูงต่อไป